Zo achterhaal je datum en tijdstip van een Instagrambericht

Instagram toont bij berichten sinds enige tijd niet meer het specifiek tijdstip of de specifieke datum wanneer een bericht is geplaatst. Ook in bij Instagram Stories staat er doorgaans iets van aantal uren of dagen sinds het bericht online is gezet. Tijdens OSINT-trainingen geven cursisten regelmatig aan dat er toch wel behoefte is om een specifieke datum en tijdstip te achterhalen. Meer dus dan standaard wordt getoond:

Methode 1: Achterhalen UNIX Timestamp
Ik bespreek twee mogelijkheden om achter de datum en tijdstip van publicatie te komen. De eerste is het achterhalen en converteren van de UNIX Timestamp-code. Deze code, een getal, geeft het aantal seconden dat is verstreken sinds 1 januari 1970. Als we deze code vinden kunnen we deze vervolgens converteren naar datum en tijdstip van publicatie. Hiervoor moeten we in de broncode van de pagina duiken waarop het Instagrambericht staat. Voor de zekerheid openen we het bericht volledig in plaats van in een scrollvenster. Dat doe je door op de datum van publicatie te klikken:

Het bericht uit dit voorbeeld is een Instagrambericht van @NOSop3, te vinden via https://www.instagram.com/p/B55sm_1BGRQ/.

In het bericht zien we staan dat het bericht is geplaatst op 10 december 2019. Maar hoe laat? Voor deze uitleg ga ik ervanuit dat je gebruik maakt van FireFox of Google Chrome. In beide gevallen kom je met de toetscombinatie CTRL-U bij de broncode van de pagina. Met de toetscombinatie CTRL-F kun je zoeken naar een specifeke tekst op de pagina. De code waar we naar zoeken is taken_at_timestamp. Het getal dat daarna staat is de de UNIX Timestamp-code waar we verder mee gaan werken.

Nu zijn er meer wegen die naar Rome leiden, want er zijn veel sites die deze code voor jou kunnen omzetten naar een datum en tijdstip. In veel gevallen wordt dan echter de UTC/GMT-tijd getoond, wat afhankelijk van de winter- en zomertijd met ons 1 of 2 uur scheelt. Het is wel zo handig om het meteen om te laten zetten naar de lokale tijd. Een website die dat meteen voor je doet is Epoch Converter. Wanneer je naar die website gaat en de UNIX Timestamp daar invult, krijg je niet alleen de standaardtijd te zien, maar ook de tijd die geldt in de tijdzone waar jij hoogstwaarschijnlijk in zit.

Voor Instagram Stories lijkt deze methode vooralsnog niet toepasbaar, omdat de code van het tijdstip van plaatsing niet in de broncode vermeld staat. Ergens zit nog wel een UNIX Timestamp-code verstopt (achter badge_count_at_ms), maar dat is niet het tijdstip van de publicatie van het deel van de story die je in beeld hebt. Daarvoor moeten we naar methode 2.

Methode 2: Element inspecteren
Het leuke van het geven van trainingen is dat ik er zelf ook altijd weer van leer. Samen weet je altijd meer en niet zelden heeft een cursist een tip die voor mij nog niet bekend was. Zo ook onlangs, toen vanuit de groep de vraag kwam hoe we het tijdstip van een story konden achterhalen. De cursist gaf aan dat je het tijdstip ook kunt zien met de optie ‘Element inspecteren’.

Als voorbeeld neem ik het account van Cristiano Ronaldo die flink actief is op Instagram. De story van hem kun je zien als je inlogt op Instagram, naar zijn account gaat en op zijn profielfoto klikt. De snelle link (deze werkt ook alleen wanneer je bent ingelogd) is https://www.instagram.com/stories/cristiano/. De story begint meteen af te spelen. Klik direct op de de afbeelding of het filmpje om de story te pauzeren:

Naast zijn profielnaam zie je een tijdsindicatie wanneer het bericht dat je nu in beeld hebt is toegevoegd aan zijn story. Klik daarop met je rechter muisknop. In FireFox kies je nu voor Element Inspecteren. In geval van Chrome kies je voor Inspecteren.

In de code die je vervolgens te zien krijgt, zie je een datum én tijdstip staan. In dit voorbeeld staat daar 2020-02-05 (5 februari 2020) en als tijd 11:24.33. Dit laatste tijdstip is de standaard GMT-tijd, waar we in ons geval dus nog 1 of 2 uur bij moeten optellen. Een mogelijk hulpmiddel om zeker te weten welk tijdstip je moet hanteren is de GMT to CET Converter.

De mogelijkheid om het tijdstip van publicatie te achterhalen met Element Inspecteren, is óók mogelijk bij een gewone Instagram-post. Je hoeft dus feitelijk niet naar de brondcode toe en vervolgens de UNIX Timestamp vinden om datum en tijd van publicatie te achterhalen. Wanneer we weer naar het bericht van NOS op 3 gaan en het met deze 2e methode doen, zien we dit:

Let er hierbij nog wel even op dat dit GMT-tijd is, dat nog moet worden omgezet naar onze lokale tijd.

Google houdt jouw aankoopgeschiedenis bij. Hoe erg is dat?

Bron: Pixabay

Je bent wat je koopt

Je bent wat je koopt. Wat je koopt zegt immers van alles over je dagelijkse bezigheden, je interesses, je hobby’s. Maar ook over je voeding, levensstijl, inkomen, gezinssamenstelling, de apparatuur die je gebruikt. En misschien zelfs wel wat over je seksuele voorkeur, je politieke voorkeur, je religie.. Tsja, wat eigenlijk niet? Met een overzicht van jouw aankopen in de afgelopen jaren kan al snel een heel compleet beeld van jou worden geschetst.

Gratis software en megakortingen

We weten allemaal dat bedrijvan als Google, Facebook en Amazon grof geld verdienen met onze data. Zolang dat op de achtergrond gebeurt en daar tegenover staat dat we gratis software kunnen gebruiken, kunnen meekijken achter de voordeur van onze vrienden en megakortingen kunnen krijgen op spullen die we eigenlijk niet nodig hebben, vinden we dat eigenlijk niet zo heel erg. Maar wat nu als het nét even een stapje verder gaat? Dat Google bijvoorbeeld al jouw Gmails checkt op facturen en de informatie daaruit verzamelt om een overzicht te genereren van al jouw aankopen? Dan wordt het wel een beetje creepy toch? Nou, dan heb ik een verrassing voor je!

Google leest (nog steeds!) jouw Gmails

Al langer is bekend dat Google je Gmails checkt op trefwoorden om op die manier gerichter reclame te kunnen maken. In juni 2017 werd er door Google plechtig beloofd dat die praktijken zouden stoppen. Die belofte komt Google echter niet na. Vanochtend werd ik door OSINT-deskundige Maike geattendeerd op deze tweet van Michael Morisy:

Wow. GMail has a page that lets you see purchases that you made with third-parties that they’ve tracked: https://t.co/nh9ZFCN6Ko

— Michael Morisy (@morisy) 28 december 2018

Wellicht is al bekend dat je bij Google kunt zien wat het bedrijf zoal over jou bijhoudt. Dat is te zien en aan te passen via https://myaccount.google.com. Het kan aan mij liggen, maar in de wirwar van info ben ik, zelfs in een duister hoekje, nog geen link tegengekomen die verwijst naar de pagina waar Michael Morisy aan refereert.

De link brengt je naar aan pagina met een overzicht van jouw aankopen. Niet alleen aankopen die gedaan zijn met Google Play voor bijvoorbeeld apps op je Android-telefoon, maar alle aankopen waarvan je facturen hebt ontvangen via je Gmail-account. Google vertaalt die informatie naar hapklare brokken voor dit overzicht.  Zo kocht ik in 2015 via de online webshop van Omoda een paar sneakers. Gewoon betaald met iDeal, zoals zo vele online aankopen. Ik was het al vergeten, maar Google niet!

So what?

Wat kun je met deze info? Ik hoop dat: “Ik heb niets te verbergen” niet de eerste zin is die in je opkomt. Fijn voor je als je zo in het leven staat en bij de koffiezetautomaat op het werk als hardste roept dat privacy toch allang dood is. Dat slaapt lekkerder, dat snap ik. Ik hoop dat er met deze info toch een paar nekhaartjes overeind gaan staan, want niet alleen Google kan wat met deze info. Denk hier bijvoorbeeld eens aan:

• Een hacker die toegang heeft tot jouw gegevens, kan met deze info vrij snel een compleet profiel van jou maken ter voorbereidingen op social engineering.
• Een stalker die toegang heeft tot jouw gegevens kan op deze manier achter heel persoonlijke informatie komen, waardoor het feit dat hij/zij met precies dezelfde kersttrui op de personeelsborrel komt opeens stukken minder toevallig blijkt te zijn.
• Je locatiegeschiedenis (hier te zien) toont aan waar je geweest bent, je reserveringen tonen aan waar je naartoe gaat. Daarmee worden niet alleen je reisbewegingen uit je geschiedenis inzichtelijk, maar ook die in je toekomst. Tot en met de hotels die je voor je vakantie hebt geboekt..

Verwijderen van je aankoopgeschiedenis

Geschrokken? Er is een mogelijkheid om deze info te verwijderen, hoewel Google dat niet gemakkelijk heeft gemaakt met bijvoorbeeld één druk op de knop. Je zult elke mail met een aankoopbevestiging stuk voor stuk handmatig moeten verwijderen, of anders je hele Gmail-archief moeten deleten. Google vertelt in dit artikel meer over dit fenomeen. Hier een korte howto met screenshots:

1) Klik op het informatie-icoontje bij het product2) Klik op ‘E-mail weergeven

3) Klik op ‘Dit bericht laden in Gmail’

4) Verwijder het bericht uit je Gmail.

Welke aankoop verrast jou het meest?

Nu je toch je aankoopgeschiedenis aan het checken bent, ben ik benieuwd welke aankoop jou het meest verrast. Hoe kunnen we beter aan ‘awareness’ werken dan door middel van een leuke challenge? Plaats een screenshot met hasthag #GoogleChallenge!

Google Challenge:
1) Ga naar https://t.co/q4nYkarGMy
2) Maak screenshot van aankoop die je het meest verrast
3) Deel het met hashtag #GoogleChallenge

Toelichting: Google houdt vanuit facturen in je G-mail je aankoopgeschiedenis bij en toont dat op genoemde pagina. #privacy

— Rick de Haan (@rickdus) 30 december 2018

Open site als nieuw venster – #HowTo

Eén mijn meest favoriete opties van de Chrome-browser is de mogelijkheid om een website als apart venster te openen. Sinds oktober 2018 biedt Chrome dit niet meer als optie om dat met één muisklik te regelen, maar op Reddit las ik een werkbare work-a-round. Komt ie:

Stap 1: Open Google Chrome en ga naar de pagina waar je dit mee wilt doen. In dit voorbeeld https://web.whatsapp.com.Stap 2: Open een nieuw Chrome-venster. Bijvoorbeeld door met de rechter muisknop op het starticoon van Chrome te klikken en ‘Nieuw venster’ te klikken.Stap 3: Typ chrome://apps in de adresbalk van het zojuist geopende nieuwe Chrome-venster.Stap 4: Sleep de URL van het openstaande venster naar het apps-venster. Slepen kun je doen door nabij het slotje voor de URL te klikken en deze naar het andere venster te slepen.Stap 5: Klik met je rechter muisknop op de nieuwe ‘chrome-app’ en vink ‘Openen als venster’ aan.Stap 6: Klik met je rechter muisknop op de nieuwe ‘chrome-app’ en vink ‘Snelle links maken’ aan. Maak je keuze (Bureaublad en/of Startmenu). Kies voor Bureaublad als je de snelkoppeling ook op de taakbalk wilt hebben.Stap 7: Hernoem de snelkoppeling die is toegevoegd op het bureaublad (rechter muisknop, naam wijzigen)

Stap 8: Sleep de snelkoppeling naar je taakbalk.

Met deze oplossing gebruik ik nu Whatsapp privé met de daarvoor bestemde Windows-app en gebruik ik de chrome-app voor Whatsapp zakelijk met een ander telefoonnummer. Maar dit kun je natuurlijk ook toepassen voor sites als Tweetdeck, Facebook, Instagram en dergelijke.

Drones houden amokmakers vanuit de lucht in de gaten

Onderzoekers uit Engeland en India hebben nieuwe manieren gevonden om machine learning en kunstmatige intelligentie in te zetten voor het analyseren van realtime videobeelden. De toepassing: cameradrones bij groepen mensen zoals bij evenementen om (potentieel) gewelddadig gedrag te spotten.

Het systeem uit het onderzoek bestaat uit een drone van slechts $ 200,- en een mobiele internetverbinding om realtime analyse uit te kunnen voeren op de videobeelden. Een algoritme controleert of bepaalde bewegingen passen bij datgene wat de onderzoekers als gewelddadig hebben bestempeld, zoals wurgen, stompen, schoppen, schieten en steken. Volgens de onderzoekers kan dit systeem helpen om verdacht gedrag tijdig te kunnen spotten.

Er is echter wel een puntje van kritiek, want hoe meer mensen in beeld hoe minder accuraat het systeem is. Bij 10 personen viel de nauwkeurigheid van 94% terug naar 79%. En dat op basis van vooraf opgenomen beelden in plaats van realtime videobeelden. Maargoed, met de technologische ontwikkelingen zoals meer megapixels en snellere processoren is het slechts een kwestie van tijd totdat deze vorm van crowdcontrol gemeengoed zal zijn bij, laten we zeggen, Sinterklaasintochten, dancefeesten, demonstraties, etc.

Bron (Engels): https://www.theverge.com/2018/6/6/17433482/ai-automated-surveillance-drones-spot-violent-behavior-crowds

PDF onderzoek: [link]

De wifilijst op je telefoon opschonen. Waarom, en hoe.

Een poosje geleden gaf ik samen met Bram Martin van Aware Online een awareness-training. In tegenstelling tot andere workshops of presentaties die ik zo nu en dan mag geven deze keer niet in loondienst, maar op eigen titel. Deze training had als doel bewustwording op de digitale voetafdrukken die we allemaal zowel bewust als onbewust achterlaten. Uiteraard maakte sociale media een groot deel uit van de training, met daarbij de nodige aandacht voor privacy-instellingen bij verschillende online diensten. Maar vooral het deel over wifi trok extra aandacht. Ik durf wel te stellen dat het voor iedereen verrassend was hoeveel jouw wifi-gebruik over jou kan vertellen en vooral hoe makkelijk die, toch wel privacygevoelige informatie, kan worden achterhaald. Zelfs als je niet net als 7 op de 10 jongeren aan onveilige wifi doet loop je risico dat je privédata lekt.

Bron afbeelding: Pixabay

Ik ben wie jij wilt dat ik ben

Gratis publieke wifi, met of zonder wachtwoord, is gevaarlijk. Dat wordt wel eens geroepen. Maar waarom het gevaarlijk is, is niet altijd duidelijk. Hoe groot is nou echt het risico dat al jouw internetverkeer wordt afgetapt? Als je denkt dat het alleen gevaarlijk kan zijn op het moment dat je gratis onbeveiligde wifi gebruikt, dan heb ik een verrassing voor je. Het grootste gevaar loert misschien wel juist daarna: wanneer je telefoon, tablet of laptop bekend is met zo’n netwerk en dat onthoudt voor een volgende keer dat je in de buurt bent. Om de mogelijke gevolgen daarvan te begrijpen moet je eigenlijk even naar deze uitzending van KRO’s Brandpunt kijken met ethisch hacker Wouter Slotboom:

Je telefoon, tablet of laptop zoekt als wifi aanstaat constant om zich heen of één van de opgeslagen netwerken in de buurt is. Gemak dient de mens immers, en dit zorgt ervoor dat zodra je thuiskomt je automatisch met je thuis-wifi verbinding maakt. En dat is fijn, want dan zorgt het kijken van je favoriete Netflix-serie er niet voor dat je binnen 1 dag door je databundel heen bent. Maar waar we niet bij stilstaan, is dat je telefoon, tablet of laptop eigenlijk heel hard om zich heen aan het roepen is of ‘Wifi in de trein’, ‘FreeWifi’ of ‘HotelWifi-guest’ in de buurt is en dat dit ook kan worden opgevangen door ethische of iets minder ethische hackers met zo’n zelfde apparaatje als Wouter Slotboom. Zo’n apparaatje roept namelijk heel hard terug dat het één van die netwerken is, want die doet gewoon alsof: “Ik ben wie jij wilt dat ik ben.” Jouw apparaat ziet het verschil niet, en maakt zonder dat jij er ook maar iets voor hoeft te doen verbinding. Zelfs als je telefoon in je zak of je tablet in je tas zit. Al het dataverkeer dat vervolgens plaatsvindt, kan worden meegelezen als dat niet geëncrypt is.

‘Home is where the wifi connects automatically’

Als je thuis op je telefoon kijkt welke wifi-kanalen in de buurt zijn, zie je naast je eigen kanaal vaak ook de wifi-kanalen van je buren. Je kunt de naam van je netwerk standaard houden zoals je leverancier van je router dat heeft ingesteld, maar je kunt ook je creativiteit laten gaan en voor je netwerk ‘surveillancebusje’, ‘PrettyFlyForAWiFi’ of zelfs je straatnaam en huisnummer gebruiken. Dat kan leuk, grappig of makkelijk zijn. Thuiswifi is in elk geval vaak uniek, en daar schuilt een gevaar in. Op de website wigle.net kun je bijvoorbeeld miljoenen verzamelde wifi-netwerken zien, die vaak tot op huisadres zijn terug te brengen. Die kanalen worden onder andere verzameld door personen die aan wardriving doen: verzamelen van gevonden netwerken en die vastleggen in een database.

Dat apparaatje uit het filmpje met Wouter Slotboom vangt alle namen af die door telefoons, laptops en tablets worden ‘uitgeschreeuwd’ als wifi staat ingeschakeld. In dat lijstje netwerken zit ook jouw thuiswifi. Als jouw thuiswifi op een kaart als Wigle.net voorkomt, is binnen enkele seconden te achterhalen waar je woont. En in dit geval geldt voor jou misschien ook wel dit prachtige citaat: “Je hebt misschien niets te verbergen, maar je hebt wel wat te beschermen.”

Zes gouden tips voor veilig omgaan met wifi

Maar er is ook goed nieuws. Je kunt een paar maatregelen nemen om je tegen misbruik te beschermen. Houd er wel rekening mee dat 100% veiligheid niet bestaat en dat ook bij deze maatregelen het nog steeds belangrijk is om waakzaam te blijven. Mijn zes gouden tips om veiliger met wifi om te gaan zijn:

1. Gebruik thuis een niet-unieke wifinaam (SSID) en zet eventueel dit netwerk op ‘verborgen’.
2. Wijzig zo nu en dan de naam van je thuiswifi.
3. Zet wifi op je apparaten buitenshuis uit.
4. Verwijder alle ongebruikte wifikanalen uit jouw apparaten.
5. Gebruik NOOIT gratis wifi zonder wachtwoord.
6. Gebruik met wifi buitenshuis altijd VPN.

Tip 1: Gebruik thuis een niet-unieke wifinaam

Een unieke SSID (Service Set Identifier), ofwel: wifinaam, komt maar op één plek ter wereld voor. Je bent anoniemer als je opgaat in de massa. Dat kan bijvoorbeeld als je je thuiswifi een naam geeft als ssid, wireless, Home of WirelessNet.

Overzicht wifinetwerken ‘wireless’ op Wigle.net

Een lijstje met de 5000 meest voorkomende wifi-namen vind je hier (bron: GitHub).

Je kunt op je router ook nog instellen dat je netwerk verborgen wordt. Daarmee zie je jouw netwerk niet automatisch in het lijstje van wifikanalen in de buurt. Toevoegen aan de voor jouw vertrouwde wifi-kanalen moet dan even handmatig. Hoewel digitale experts beweren dat het niet zoveel uitmaakt of je je wifi nou wel of niet op verborgen zet, vind ik het wel een fijn idee dat de buren niet automatisch mijn wifi in hun lijstje lokale netwerken zien. En wie weet, misschien voorkomt het wel degelijk pottenkijkers.

Tip 2: Wijzig zo nu en dan de naam van je thuiswifi

Het kan geen kwaad om onvoorspelbaar te zijn. Zo nu en dan je thuiswifi-naam wijzigen kan daarbij helpen. Als je huis volhangt met apparaten die van jouw thuisnetwerk gebruik maken is dat best een opgave, want die moet je allemaal opnieuw instellen. Maar toch.. mocht de naam van je thuiswifi ergens op een kaart komen te staan, heb jij hem alweer gewijzigd voordat iemand het idee krijgt om daar een keer misbruik van te maken. Inspiratie nodig om een wifinaam te verzinnen? Zie tip 1.

Tip 3: Zet wifi op je apparaten buitenshuis uit

De enige manier om ervoor te zorgen dat je je opgeslagen wifikanalen niet ‘lekt’, is om je wifi uit te zetten. Op publieke plekken is de kans doorgaans groter om in de buurt te komen van iemand met zo’n zelfde apparaatje als die van Wouter Slotboom. Om onderweg het risico op lekken te vermijden, is het goed om je standaard aan te wennen buitenshuis je wifi helemaal uit te zetten. Zet ook meteen je bluetooth uit, want ook die zendt constant signalen uit. Als je je wifi uitzet, ben je ook meteen gevrijwaard van wifitracking.

Tip 4: Verwijder alle ongebruikte wifikanalen uit jouw apparaten

Verwijder je ongebruikte wifikanalen als je, bijvoorbeeld tijdens je vakantie, aan onveilige wifi hebt gedaan. Dan voorkom je dat jouw apparaat, zelfs zonder dat je het doorhebt, de verbinding aan kan gaan met zo’n apparaatje als die van Wouter Slotboom. Hier onder vind je een paar links met uitleg hoe je dat kunt doen op Android, iPhone, Windows10 en OS X.

• Verwijderen wifikanalen op Android
  Artikel: http://www.computeridee.nl/artikelen/hoe-verwijder-je-wifi-netwerken-van-je-smartphone-android/
  Videotutorial: https://www.youtube.com/watch?v=vKhNSgCbJws
• Verwijderen wifikanalen op iPhone
  Artikel met video: https://www.yahoo.com/tech/tip-how-to-forget-old-saved-wifi-networks-193151989.html
• Verwijderen wifikanalen Windows10
  Artikel: https://www.microsoft.com/surface/en-us/support/networking-and-connectivity/connect-surface-to-a-wireless-network?os=windows-10#ForgetW10
  Videotutorial: https://www.youtube.com/watch?v=YvpeTezZDvs
• Verwijderen wifikanalen op OS X
  Artikel (Engels): http://osxdaily.com/2014/03/09/forget-wifi-network-mac-os-x/
  Videotutorial: https://youtu.be/mwUG-IX1LbQ

Tip 5: Gebruik NOOIT gratis wifi zonder wachtwoord

Gewoon niet doen, inloggen op een wifinetwerk waarvoor je geen wachtwoord hoeft in te vullen. Vanaf het moment dat je het wel doet, verbindt jouw apparaat zelfs zonder jouw tussenkomst met een netwerk met die naam, of zelfs met een netwerk dat doet alsof het die naam heeft. En dat zonder dat jij daar enige controle op hebt.

Tip 6: Gebruik met wifi buitenshuis altijd VPN

Deze tip geldt niet alleen voor degenen die tip 5 in de wind slaan, maar ook voor het verbinden met wifinetwerken waarvoor je wel een wachtwoord moet invullen. Ook in die gevallen is er risico dat het netwerk waarmee jij denkt verbonden te zijn niet het netwerk is dat het lijkt. Ook dan kan er dus dataverkeer van jou worden ‘afgevangen’. Een VPN (Virtual Private Network) zorgt ervoor dat jouw dataverkeer wordt versleuteld. Een extra voordeel is dat je met VPN er ook voor kunt zorgen dat je een internetverbinding via een ander land kunt maken. Bijvoorbeeld om een Netflix-film te kunnen zien die in Nederland nog niet beschikbaar is, of om in het buitenland Uitzending Gemist te kunnen kijken. Meer over VPN in dit artikel van de Volkskrant.

Tot zover de tips. Heb je aanvullende suggesties die nog niet zijn opgenomen in dit artikel? Laat het me weten via Twitter of in een reactie hier onder.

Bij welke staat behoort de virtuele straat?

Waarom hebben we politie? Het zou zo maar een vraag kunnen zijn die mijn kleuterzoon zou kunnen stellen om de wereld om zich heen te leren begrijpen. Hoe ouder hij wordt, hoe ingewikkelder de vragen. En dus ook de antwoorden, waarvoor ik steeds vaker de hulp van internet inschakel. Het zal niet lang meer duren tot hij zelf www.google.nl intikt en daar zijn vragen gaat stellen; tot die tijd leer ik er zelf gelukkig ook nog wat dingen bij.

Het meest concrete antwoord op de vraag waarom we politie hebben staat op politie.nl: “De politie beschermt de democratie, handhaaft de wet en is het gezag op straat.” Persoonlijk vind ik dat nog een beetje te kort door de bocht, want het geeft geen antwoord op de vraag waarom het überhaupt nodig is om politie te hebben. Daar zullen ongetwijfeld wat wetenschappelijke, sociologische of antropologische stukken over te vinden zijn. In die richting zou ik het zelf in elk geval zoeken, want het bestaansrecht van de politie is gelegen in het bewaken en handhaven van de regels die gezamenlijk in een samenleving worden afgesproken. Het is onderdeel van hoe mensen met elkaar omgaan. In gezinsverband zijn het, als het goed is, de ouders die de afgesproken leefregels handhaven en de kinderen in het gareel proberen te houden. In een groter gezelschap ligt het gezag bij degenen die de leidersrol hebben. Op het werk is dat doorgaans de leidinggevende. In een nog groter gezelschap, zoals een stad, provincie of land is dit een verantwoordelijkheid van ‘de overheid’, in ons geval de democratisch gekozen leiders. En de Nederlandse overheid heeft het uitvoeren van dat gezag, inclusief het alleenrecht om desnoods geweld toe te passen, gedelegeerd aan een organisatie die we de politie noemen. Om het nog een beetje overzichtelijk te houden sla ik de iets ingewikkeldere uitleg van de Trias Politica even over, want dan dwaal ik af. Maar houd voor straks even in het achterhoofd dat we ook nog zoiets als een rechterlijke macht hebben.

De virtuele variant van de maatschappij

In het afgelopen decennium is de interactie en het ‘zijn’ op internet toegenomen. Het internet, en dan vooral social media, is een ander domein dan telefonie dat al wat langer bestaat. Bij telefonie heeft de een kortstondig contact met de ander. In de meeste gevallen is dat 1-op-1. Op social media communiceren grote groepen met elkaar over van alles en nog wat. Het internet is daarmee meer en meer een virtuele variant van de maatschappij geworden. Ik noem het variant en niet verlengstuk, want die virtuele maatschappij kent geheel andere grenzen dan de fysieke maatschappij. Het onderlinge verkeer is niet begrensd door gemeente- of landsgrenzen. Ook taal is geen barrière om wel of niet mee te doen. Engels is de voertaal in het westen, maar met vertaalprogramma’s als Google Translate is het een koud kunstje om aan het online maatschappelijk verkeer mee te doen met mensen uit een ander taalgebied. Je hoeft er zelfs niet voor te kunnen lezen dankzij moderne spraakprogramma’s. Tegelijkertijd vinden er op het internet overtredingen plaats die volgens de wetten en regels die ooit in de fysieke wereld zijn afgesproken handhaving behoeven. Als er een Nederlandstalige bedreiging van een (aankomend) politicus plaatsvindt, vanaf een socialmedia-account van een Nederlandse gebruiker, is het niet zo ingewikkeld om dit te behandelen volgens de Nederlandse wet. Als diezelfde bedreiging aan het adres van een buitenlandse politicus wordt gedaan, wordt het opeens veel ingewikkelder. Want is het beledigen of bedreigen van iemand in het buitenland nu wel of niet strafbaar volgens de wet die geldt in de omgeving van degene die deze uiting doet?

Overgeleverd aan de nukken van de internetgiganten

Het stelt niet alleen overheden en politie voor lastige dilemma’s, maar ook internet- en socialmedia-giganten als Facebook, Google en Twitter. Doorgaans hebben deze giganten intussen min of meer gestroomlijnde meldprocedures voor overheden. Zo kan een opsporingsambtenaar bij Facebook bijvoorbeeld via Facebook Records contact opnemen in geval van een opsporingsonderzoek. Twitter heeft weer andere regels waar je je als wetshandhaver aan moet houden voordat je bepaalde informatie kunt krijgen. In alle gevallen zijn het procedures die de bedrijven zelf opstellen, om voor zichzelf een goede balans te vinden tussen de privacy van hun gebruikers en het delen van gebruikersdata met overheidsvertegenwoordigers. Die balans is doorgaans niet transparant, uitgezonderd enige inzage in het aantal aanvragen en ingewilligde verzoeken via transparency reports. Het is echter maar de vraag welke beweegredenen er zijn om wel of niet mee te werken. Opsporingsinstanties vragen om gegevens, en socialmedia-bedrijven geven die of kiezen ervoor om dat juist niet te doen als zij vinden dat ze daartoe moreel of wettelijk niet verplicht zijn. Ze hebben wat dat betreft een zeer machtige positie, waarbij overheden zijn overgeleverd aan de nukken van deze internetgiganten. Wie heeft er nu eigenlijk de leiding om de orde te bewaken en te handhaven? En wie zou dat moeten hebben?

Online leefbaarheid en veiligheid

De leefbaarheid en veiligheid in onze fysieke leefomgeving heeft er sinds de opkomst van online buurtpreventie een dimensie erbij gekregen. Ongeveer 7000 WhatsApp-groepen uit België en Nederland hebben zich inmiddels aangemeld bij wabp.nl; grote kans dat ook jij en/of jouw buren op deze manier samen een oogje in het zeil houden in jouw wijk. Een belangrijk uitgangspunt van die online buurtgroepen is dat als er stront aan de knikker is er meteen 112 wordt gebeld. Om elkaar te informeren over onwenselijke of onveilige situaties hoeft de politie niet te worden ingeschakeld, maar als iemand getuige is van brandstichting, mishandeling, inbraak of erger is het voor iedereen volstrekt logisch dat de politie erbij wordt gehaald.

Maar hoe zit dat als er ernstige misdragingen plaatsvinden op het internet? Welke overheidsinstantie heeft het gezag wanneer er live moordvideo’s worden gestreamd op Facebook? Wie moet er worden ingeschakeld als de online leefbaarheid of veiligheid in het geding is? De meningen van diverse wetenschappers lopen uiteen over welke verantwoordelijkheden de internetgiganten daarin hebben. Zolang we die internetgiganten blijven zien als gewone bedrijven is het lastig om consensus te vinden over welke rol zij wel en niet zouden moeten spelen. Voor gewone bedrijven is het namelijk heel logisch om winstbelang te laten prevaleren boven het belang van overheden die misstanden willen oplossen. De vraag is of die logica nog wel opgaat. Want de internetgiganten zijn wel iets meer dan alleen maar ‘gewone’ bedrijven.

Facebook is een machtige mogendheid met Mark Zuckerberg als alleenheerser

Aan het begin van dit artikel schreef ik, dat het internet een virtuele variant van de maatschappij is geworden. In de internetfilmpjes over de social media revolutie wordt al enkele jaren de vergelijking gemaakt met inwoneraantallen van landen en aantallen gebruikers van social media platformen. Facebook heeft vandaag de dag bijna 2 miljard gebruikers. De vergelijking met landen begint steeds logischer te worden; de meesten van ons wonen niet alleen in Nederland maar ook met bijna 2 miljard andere wereldbewoners in de Facebook-cloud. En Facebook is daarmee feitelijk een machtige mogendheid met Mark Zuckerberg als alleenheerser. Een alleenheerser die moderators in dienst heeft om, net als politieagenten, de gebruikers (meer) in het gareel te houden. Onlangs kondigde Facebook aan 3000 extra moderators in te gaan schakelen omdat de handhaving op het platform nog steeds te wensen over laat. Net als de politie in de fysieke maatschappij zullen deze handhavers afhankelijk zijn van meldingen van bezoekers op het platform om gericht tot actie over te kunnen gaan. Alle gebruikers die de moeite nemen om ongewenste content te melden, vormen daarmee de Facebookvariant van de buurtpreventiegroepen. Maar hoe zit het met de rechterlijke macht in Facebookland? Hoe denkt Mark Zuckerberg daar vorm aan te gaan geven? Nou, daarvoor stelt hij zijn vertrouwen in kunstmatige intelligentie (AI). Hij zegt dat niet met zoveel woorden, maar deze AI wordt momenteel doorontwikkeld om het werk van de moderators te vergemakkelijken. Ik ben ervan overtuigd dat dat slechts het begin is van een ontwikkeling en dat beoordeling en sanctie-oplegging mede omwille van de objectiviteit spoedig ook daarvan afhankelijk zal worden gemaakt. Ofwel: kunstmatige intelligentie als de toekomstige rechterlijke macht van Facebook.

Internetgiganten en overheden worden gelijkwaardiger

Ik zie meer en meer overeenkomsten tussen social media platformen als virtuele omgevingen waar mensen samenkomen en fysieke omgevingen als steden, provincies en landen. Mijn veronderstelling daarbij is dat internetgiganten als Facebook, Google en Twitter steeds meer behoefte zullen krijgen aan samenwerking met verschillende overheden bij de handhaving van digitale orde en veiligheid op hun platformen. Opvallend was bijvoorbeeld dat onlangs een zelfmoord van een tienermeisje werd voorkomen waarbij één van de telefoontjes aan de politie van Facebook zelf kwam. Het feit dat dezelfde internetgiganten door nabestaanden van een schietpartij in San Bernardino voor de rechter worden gesleept omdat ze radicalisering op hun platformen hebben toegelaten, zegt ook wel iets over de toenemende behoefte aan handhaving.

Nu social media platformen allemaal live streaming van video bieden, ontstaat er een situatie waarin willekeurige online gebruikers getuige kunnen zijn van actuele incidenten zoals onder andere moord, verkrachting en zelfmoord. Interventies hierop moeten meestal in de fysieke wereld plaatsvinden. In die fysieke wereld is niet Mark Zuckerberg de leider die bepaalt wat er moet gebeuren, maar zijn dat de lokale overheden waar deze incidenten plaatsvinden. Plotseling is het in een situatie als deze niet een overheid die aan de bel hangt bij Facebook, maar zijn de rollen omgedraaid. Het is best knullig als Facebook dan net als iedereen moet aansluiten in de rij van telefonische melders. Je zou op zijn minst verwachten dat de lijntjes tussen een ‘mogendheid’ als Facebook en de lokale hulpdiensten korter zouden zijn, zeker in geval van spoed.

De balans in belangen begint de andere kant op te slaan. Internetgiganten en overheden worden gelijkwaardiger. Sterker nog, niet onterecht concludeerde Marc Schuilenburg onlangs in het NRC al dat Mark Zuckerberg Facebook als een nieuw soort overheid ziet. Schuilenburg concludeert: “Facebook wordt een nieuw soort overheid en gaat veiligheidstaken van de nationale overheid overnemen.” Ook Zuckerberg verruimt zijn horizon, want hij spreekt meer en meer over de rol van Facebook in de offline wereld. Facebook wil invloed op offline gemeenschappen. Facebook wil een rol spelen bij hulp in geval van crisis. Facebook wil zelfs invloed op gezondheidszorg en verkiezingen. Als Facebook het zo belangrijk vindt om een offline rol te spelen, dan kan dat alleen wanneer Facebook de online rol van overheden respecteert. Het moet immers wel van twee kanten komen. Maar tegelijkertijd worden met het uiten van deze ambities zorgen geuit over verregaande overheidsbemoeienis. Je gaat je afvragen welke overheid Zuckerberg in zijn persoonlijke brief bedoelt met: “In our society, we have personal relationships with friends and family, and then we have institutional relationships with the governments that set the rules.” Ik begin net als Marc Schuilenburg te denken dat Mark Zuckerberg bij zo’n uitspraak Facebook zelf als overheid ziet. Want wie bepaalt de regels in de virtuele straten? In hoeverre heeft de Nederlandse overheid invloed op wat wel en niet is toegestaan door Nederlandse inwoners van de Facebook-cloud?

Internetconsulaat of webambassade

Ik ben dan erg positief over het initiatief van de Europese Commissie om digitaal bewijs en data eenvoudiger op te kunnen vragen en het voorstel van Google om het opvragen van gegevens door de overheid te vereenvoudigen. Misschien ligt de oplossing zelfs wel in de richting van een internetconsulaat of webambassade. Een dienst die op overheidsniveau zorgdraagt voor de belangen van de inwoners van een land en, met enig mandaat, in direct contact staat met het hoogste management van de meestgebruikte internetdiensten. Het is een gedachte waarvan ik niet weet hoe realistisch dat is. Maar dat er iets moet gebeuren staat voor mij wel vast. Als we namelijk niet oppassen, hangt uw en mijn online én offline veiligheid straks af van de grillen van de internetgiganten.

Hoe je eenvoudig iemands LinkedIn-updates kunt zien

De afgelopen tijd is bij zo’n beetje iedereen die op LinkedIn zit de pagina van een nieuw, fris jasje voorzien. Ik moet zeggen: Ik vind het een verademing. Velen van jullie gebruiken LinkedIn wellicht net als ik niet om online cv’s langs te scrollen. LinkedIn is inmiddels een aanvulling, of misschien zelfs een vervanging geworden van een verzameling interessante updates en artikelen die ik doorgaans via Twitter (TweetDeck in mijn geval) tot me neem.

Van sommige gebruikers weet je bij voorbaat dat de meeste items die zij delen het lezen waard zijn. Bij LinkedIn ontbreekt vooralsnog een prominente knop om direct naar de pagina met iemands updates te gaan. Dat was bij de vorige interface ook al het geval, dus ook toen werden er artikelen als deze geschreven hoe je dat wel kon doen.

Die oplossingen gaan echter niet meer op in de nieuwe interface. Maar als je weet hoe het nu wel werkt, is het eigenlijk niet eens zoveel moeite.

Stap 1: Ga naar het LinkedIn-profiel van degene wiens updates je wilt bekijken

Voor de uitleg gebruik ik het profiel van Herman Couwenbergh. Vindt ie vast niet erg. De URL van zijn pagina is www.linkedin.com/in/hermancouwenbergh. Als je daar heen gaat, zie je dit:

Op deze landingspagina zie je niet direct zijn updates staan. En dat terwijl hij ons dagelijks daar van heel interessante informatie voorziet. Maar als je een stukje naar beneden scrollt, zie je dit blok:

Niet alle gebruikers van LinkedIn gebruiken de publicatiemogelijkheid. Bij degenen die dat wel doen, krijg je links de hyperlink naar zijn of haar artikelen. De rechterlink, hier ‘alle activiteit weergeven’ leidt je naar een overzichtspagina met gedeelde content.

Stap 2: Klik op ‘Alle activiteit weergeven’

Op de overzichtspagina van gedeelde content, heb je drie mogelijkheden:

1. Artikelen
2. Bijdagen
3. Alle activiteit

Bij optie 1 zie je alleen de artikelen die iemand zelf heeft gepubliceerd. Bij optie 2 de links die iemand heeft geplaatst (met eventueel commentaar). Bij optie 3 zie je ook op welke artikelen de gebruiker heeft gereageerd of welke interessant zijn gevonden:

De snelle omweg

Wanneer je nu in de URL bij Herman Couwenbergh kijkt, zie je dat die is aangevuld met /recent-activity:

Als je jezelf muisklikken wilt besparen, is dat een eenvoudige how-to. Ga naar iemands LinkedIn-pagina en typ in de URL handmatig /recent-activity. Works like a charm!

Hoe je Clearly tóch kunt installeren (Chrome)

Een paar weken geleden kocht ik voor mezelf een cadeautje: een gloednieuwe razendsnelle laptop waar ik, mede gezien de prijs, toch minimaal 5 jaar plezier van wil hebben. Na het overzetten van bestanden, opnieuw installeren van Office en een aantal veelgebruikte programma’s, was het al snel tijd om eens lekker achterover te zitten en te ervaren hoe snel en soepel het internetten verliep. Man man, wat een genot! Alleen.. Er miste toch iets. Als intensief gebruiker van Google Chrome waren favorieten, extensies en diverse instellingen gelukkig snel gesynchroniseerd. Eén van de meest gebruikte extensies, Clearly, stond er echter niet tussen. Mocht je deze extensie niet kennen, zie deze korte video waarom dit een onmisbare extensie is als je online artikelen leest:

De reden waarom Clearly er niet tussen stond werd me al snel duidelijk: deze is niet langer te downloaden. Bij het zoeken naar mogelijkheden kwam ik een aantal alternatieven tegen, zoals Readability, BeeLine Reader en EasyReader. De extensie die wat mij betreft het dichtst in de buurt kwam, was BeeLine Reader. Maar die is helaas slechts beperkt bruikbaar. Na een proefperiode is de gratis versie nog maar 5x per dag te gebruiken.

Dus toch weer terug naar Clearly, die eigenlijk niet meer te installeren is. Althans, niet op de officiële manier via de Chrome Web Store. Het is gelukkig ook mogelijk om extensies op een andere manier te installeren, maar dan moet je beschikken over een zogenaamd ‘crx’-bestand. Het crx-bestand van Clearly laat zich via Google wel vinden als download. Let op, dit is voor eigen risico. Een extensie die je niet via de Chrome Web Store downloadt kan voorzien zijn van virussen, malware en dergelijke. Soms moet je echter risico’s nemen in het leven, maar ik laat aan jou over of het risico het jou waard is.

Zodra je het gewenste crx-bestand tussen je downloads hebt staan is het zaak om deze toe te voegen aan Chrome. Dat werkt als volgt:

• Start Google Chrome
• Ga naar de pagina met extensies (chrome://extensions/)
• Sleep het crx-bestand naar het overzicht met extensies

Klaar! Vanaf nu kun je Evernote Clearly (weer) gebruiken om webpagina’s in een handomdraai om te zetten in een reclameloze, rustig ogende en veel leesbaardere versie.

#HowTo: TweetDeck gebruiken buiten je browser

Het gebruik van Twitter komt pas écht tot zijn recht als je niet alleen gebruik maakt van een Twitter-app en/of Twitter.com, maar wanneer je gebruik maakt van de mogelijkheden die TweetDeck biedt. TweetDeck kent zeer uitgebreide filters, eenvoudige navigatie tussen kolommen op basis van zoekopdrachten of Twitterlijsten en met TweetDeck kun je heel eenvoudig meerdere Twitter-accounts in één dashboard onderhouden. Vreemd genoeg is het voor Windows-gebruikers al geruime tijd niet meer mogelijk om TweetDeck apart te downloaden; zij worden door Twitter beperkt tot het gebruiken van de browserversie. (Mac-gebruikers kunnen nog steeds de applicatie downloaden via iTunes)

Op websites buiten Twitter om kun je nog wel downloadbare versies verkrijgen, maar daar zou ik erg mee oppassen. Je weet nooit wat je aan extra, ongenode malware of zelfs virussen meekrijgt. Je kunt ook voor een win-winsituatie gaan, en de browserversie gebruiken alsof het een applicatie is. Het voordeel? Dat je gewoon je browser kunt sluiten en openen zonder dat je je TweetDeck-venster verliest. En natuurlijk een snelkoppeling in je taakbalk, zoals je ook gewend bent voor andere applicaties. Dat voor elkaar krijgen is simpeler dan je denkt! Hier de uitleg in 4 stappen.

Aanvulling 21 maart 2016: Twitter heeft aangekondigd dat vanaf 15 april alleen nog de browserversie kan worden gebruikt, waarmee dit blog nóg relevanter is geworden.

Google Chrome

Stap 1: Installeer Google Chrome
TweetDeck buiten je browser om blijven gebruiken is simpel als je Google Chrome hebt. Mocht je normaal gesproken verknocht zijn aan een andere browser, dan is dat geen probleem. Je computer kan meerdere browsers aan en je hoeft hierna niet per se FireFox, Safari, Internet Explorer of welke browser je ook gebruikt links te laten liggen. Mocht je nog geen Google Chrome hebben, dan is het wel even een kwestie van downloaden en installeren.

Stap 2: Login op tweetdeck.twitter.com
Als je Google Chrome op je computer hebt staan, ga dan met Google Chrome naar http://tweetdeck.twitter.com en log in met je Twitternaam en -wachtwoord. Als je TweetDeck nog nooit eerder gebruikt hebt, dan worden er automatisch voor jou vier kolommen aangemaakt: Home, Notifications, Messages en Activity. Daar kun je je later in verdiepen. We gaan meteen door naar stap 3.

Stap 3: Maak een snelkoppeling
Navigeer vervolgens via het hamburgermenu rechtsboven naar Meer hulpprogramma’s en kies voor Toevoegen aan bureaublad.

Vink hierna in de pop-up Openen als venster aan en klik op Toevoegen:

Stap 4: Voeg toe aan taakbalk
Vervolgens zoek je de snelkoppeling op je bureaublad op, klik je deze met je rechter muisknop aan en kies je voor Aan taalkbalk vastmaken.

Vanaf dit moment staat TweetDeck gewoon (weer) op je taakbalk en kun je deze buiten je browser om gebruiken. Precies hetzelfde als wat je gewend was met de downloadbare Windows-versie.

Afhankelijk van je instellingen voor notificaties vanuit Chrome kun je net als in de losse applicatie gewoon meldingen ontvangen van nieuwe berichten als je dat zo hebt ingesteld. Mijn persoonlijke ervaring is dat deze Chrome-versie soepeler lijkt te lopen dan de Windows-applicatie.

👍 Zo worden je Twitter-favorieten weer een sterretje (of wat anders)

Ophef in mijn tijdlijn deze week. En nee, dan doel ik niet op #Sesamstraat of #Idols. Ik doel op het feit dat Twitter ervoor heeft gekozen om van de Twitterfavorieten Twitterlikes te maken. Ofwel, een knieval voor het liken op Facebook en een klap in het gezicht voor elke Twitterfanaat die net als ik de favoriet-optie als lees-later mogelijkheid gebruikt (of gebruikte).